Blog

Sprawnie przebiegający transport wewnętrzny i magazynowy to podstawy funkcjonowania wielu przedsiębiorstw. Dlatego tak istotny jest dobry stan techniczny oraz stateczność wózków widłowych. Czym jest stateczność? Jakie mogą być przyczyny jej utraty i jak im zapobiegać? Tego warto się dowiedzieć!

Czym jest stateczność wózka widłowego?

Stateczność wózka widłowego to nic innego jak jego umiejętność zachowania równowagi w każdej pozycji roboczej, zarówno gdy pojazd jest obciążony, jak i gdy nie posiada ładunku. Pojęcie stateczności odnosi się nie tylko do wózków widłowych, ale także do:

• podestów ruchomych;
• suwnic;
• żurawi;
• wciągników;
• dźwigów.

Parametr ten jest bardzo istotny z punktu widzenia każdego z tych urządzeń, gdyż dzięki zachowaniu stateczności, wózki widłowe przemieszczają się i transportują ładunki w sposób bezpieczny i nienarażony na przewrócenie się (nawet podczas wykonywania manewrów takich jak skręcanie czy unoszenie).

Dla zapewnienia stateczności wózki widłowe oraz inne urządzenia transportu bliskiego wyposaża się w szereg przydatnych elementów zabezpieczających, które mają na celu zapobiegać niebezpiecznym sytuacjom. Są to m.in:

• ograniczniki prędkości jazdy;
• ograniczniki prędkości wykonywania ruchów roboczych (np. unoszenia i opuszczania ładunków na widłach);
• system zwalniający prędkość jazdy podczas wykonywania manewru skręcania;
• czujniki oraz dobrze widoczne kontrolki;
• system SAS.

System SAS – co to?

SAS – czyli System Aktywnej Stabilności jest to dodatkowe zabezpieczenie wprowadzone przez producentów dla wózków widłowych Toyota. Pozwala on na monitorowanie najważniejszych parametrów pracy wózka, dzięki czemu zmniejsza ryzyko i minimalizuje przestoje oraz pozwala zwiększyć wydajność sprzętu. W jaki sposób?
Dzięki SAS operator ma możliwość monitorowania:

• wysokości, na jaką został uniesiony ładunek;
• położenia, w tym kąta nachylenia, masztu;
• prędkości pracy masztu;
• ułożenia wideł (dzięki funkcji “wyrównania wideł”).

Dzięki wszystkim tego typu funkcjom, praca na wózkach unoszących staje się łatwiejsza i szybsza. Operator ma możliwość obsłużenia większej ilości palet, a mimo to – liczba wypadków zmniejsza się.

Jak zadbać o stateczność wózka widłowego?

Zapewnienie dobrej stateczności wózka widłowego to nie tylko wybór sprzętu wyposażonego w odpowiednie funkcje, zabezpieczenia i systemy, ale także wiele czynności, o które może i powinien samodzielnie zadbać operator wózka.
Na czym polega dbanie o dobrą stateczność wózka widłowego? Jako, że pojazdy te już z założenia projektowane i produkowane są tak, aby odznaczać się dobrą solidnością oraz statecznością, najważniejsze zadania to:

• kontrolowanie stanu technicznego pojazdu;
• użytkowanie pojazdu tylko i wyłącznie zgodnie z zasadami i instrukcją obsługi;
• usuwanie usterek na bieżąco, zanim zdążą przekształcić się w groźne awarie.

Pokrótce opowiemy o nich poniżej.

Kontrolowanie stanu technicznego pojazdu

Jak powszechnie wiadomo – wózki jezdniowe unoszące podlegają pod nadzór Urzędu Dozoru Technicznego, dlatego też objęte są regularnymi przeglądami. Jednak kontrola stanu technicznego urządzeń w dużej mierze należy również do zadań operatora wózka widłowego, który to powinien umieć ocenić, czy w trakcie obsługi wózek nie uległ awarii, lub nie zaistniała sytuacja, w której praca sprzętu powinna zostać natychmiast przerwana.
O tym, co należy sprawdzić w pojeździe przed rozpoczęciem pracy przeczytacie w artykule: “Jak to się robi? Czyli instrukcja obsługi wózka widłowego dla każdego!”.

Użytkowanie pojazdu zgodnie z zasadami

Istnieje wiele zasad dotyczących obsługi wózków jezdniowych unoszących. Jednak dla zachowania stateczności wózka widłowego najważniejsza jest zasada mówiąca o tym, iż operator nie może unosić ani transportować ładunków, których waga jest większa niż dopuszczalny maksymalny udźwig urządzenia. Co oznacza po prostu, iż stanowczo zabronione jest przeciążanie wózka!
Przeciążony wózek traci swoją stateczność a jego przemieszczanie nie jest bezpieczne. Uszkodzeniu mogą ulec nie tylko transportowane ładunki, ale również mechanizmy pojazdu. W najgorszym wypadku, nadmiernie przeciążony pojazd może całkowicie utracić możliwość pracy, co skończy się przestojem w pracy.

Usuwanie usterek na bieżąco

Jak każdy wie, niewielkie usterki, nieusuwane, z czasem mogą przeobrazić się w większe i poważniejsze awarie. Dlatego tak ważny jest szybki czas reakcji oraz zwracanie uwagi na wszelkie niepokojące symptomy dotyczące wózka jezdniowego:

• wydłużony czas reakcji;
• świecące się kontrolki w pojeździe;
• gasnący silnik;
• problemy hydrauliczne z unoszeniem/opuszczaniem ładunków;
• opadanie wideł;
• nietypowy kolor spalin ( w przypadku wózków widłowych spalinowych).

Wszystkie wątpliwości lepiej od razu zgłaszać i konsultować z przełożonym lub konserwatorem wózków widłowych.

Co może spowodować utratę stateczności wózka widłowego?

Jak wspomniano, jednym z powodów utraty stateczności wózka widłowego może być jego nadmierne przeciążenie Ale nie jest to jedyny powód, przez który wózek może stracić równowagę. Innymi przyczynami bywają:

• nieusunięte awarie np. po kolizji z przeszkodą lub powstałe w wyniku nieumiejętnej obsługi;
• samodzielne modernizowanie i przekształcanie elementów układów nie przebiegające pod kontrolą wyszkolonych techników;
• wykorzystywanie urządzeń do innych celów, niż są przeznaczone, niezgodnie z zastosowaniem;
• a nawet – nierównomierne rozłożenie ładunku na widłach czy niedostosowanie prędkości do warunków i stanu podłoża.

Przyczyny utraty stateczności przez pojazd mogą być różne, jednak najważniejsze jest, aby operator wózka widłowego potrafił odpowiednio zachować się, gdy prowadzony przez niego pojazd utraci stateczność.

Co zrobić gdy wózek widłowy utraci stateczność?

W przypadku nagłej utraty stateczności przez wózek widłowy należy przede wszystkim zachować zimną krew i nie wpadać w panikę.
W przypadku jazdy po pochyłościach, jeśli wózek zacznie się staczać, surowo zabronione jest wyskakiwanie z niego. Zaleca się, aby operator chwycił mocno kierownicę, zaparł się nogami o podłogę a plecami o fotel.
Jednak ogólnie powinno się unikać jazdy wózkiem jezdniowym unoszącym po pochyłościach. A w przypadku jeśli zachodzi taka konieczność – ładunek umieszczony na widłach zawsze powinien być zwrócony w stronę wzniesienia, bez znaczenia czy wózek wjeżdża czy zjeżdża po pochyłości.
Zabrania się także zawracania oraz przejeżdżania w poprzek wózkiem na wszelkiego typu pochyłościach.

Stateczność a egzamin na wózki widłowe

Stateczność wózka widłowego jest tematem często pojawiającym się na egzaminie na wózki widłowe. Pytanie, jakie może paść dotyczy samego terminu oraz tego, czym jest stateczność. Jednak egzaminujący mogą zapytać także o to, jakie czynniki mają decydujący wpływ na stateczność pojazdu. Odpowiedź brzmi:

• nachylenie terenu i stan podłoża;
• stan ogumienia i ciśnienie w oponach;
• położenie środka ciężkości ładunku;
• ogólny stan techniczny wózka jezdniowego;
• indywidualne umiejętności operatora z zakresu obsługi i prowadzenia wózków widłowych.

Podsumowanie

Zachowanie stateczności wózka widłowego jest bardzo ważne w celu zapewnienia sprawnego transportowania i składowania ładunków. Na stateczność wpływ ma wiele różnych czynników – od stanu technicznego urządzenia po rodzaj nawierzchni po jakiej porusza się urządzenie oraz stan opon. A jeśli Twoje opony w wózku widłowym potrzebują wymiany – sprawdź artykuł “Opony do wózków widłowych – jak wybrać odpowiednie?”. Zapraszamy!